Elisabeth Schelvis
Genderdysforie
100% man, 100% vrouw; wie zijn dat dan, bestaan ze echt? Zit niet iedereen er ergens tussen in?
Een grens is eigenlijk juist niets; een lijn tussen het één en iets anders. Wanneer passeert een mens de grens tussen man zijn en vrouw zijn? Is er dan blijkbaar een grensovergang? En moeten we dan per sé duiden aan welke kant we staan, en op welke plek precies, tussen de uitersten in?
Mijn zoon Joachim, 17 jaar oud, zou graag mijn dochter worden. Dat heeft hij ons anderhalf jaar geleden verteld. Hij wil graag alles inzetten wat medisch mogelijk is. Ik vind het intrigerend, verwarrend, verontrustend. We zagen het niet helemaal aankomen. Niet zo drastisch als dit. Ik vind hem prachtig zoals hij is, ook als hij zich als dame kleedt. En van mij mag hij verliefd worden op wie hij wil. Moet hij zich echt hormonaal en fysiek laten veranderen? Je mag toch zijn wie je bent? Is dat niet genoeg om gelukkig te kunnen zijn?
Atelierbezoek 29.03.23
Het biologische zowel als het sociale vraagstuk van genderdysforie is ineens heel dichtbij, en houdt me danig bezig. Welke varianten in gendereigenschappen schept de natuur eigenlijk allemaal? De vorming van geslachtsdelen bij de menselijke foetus vindt in een heel vroeg stadium plaats, en is niet altijd te duiden als mannelijk of vrouwelijk. Pas in een later stadium ontwikkelen de hormonen zich bij het ongeboren kind. En die 'passen' weer niet altijd per se bij het gevormde geslacht. Al die variaties zijn er dus gewoon. Maar hoe we er als mens mee omgaan, dat verschilt per tijdperk, per groep, per mens.
Als mens in de huidige maatschappij vinden wij het blijkbaar belangrijk dat de constellatie van gevoel, hormoonhuishouding en fysieke eigenschappen bij elkaar passen. Dat die combinatie 'klopt'. Welke invloed heeft het idee van maakbaarheid in deze context, en de medische opties die we daar tegenwoordig voor hebben? Welke invloed heeft de tijdgeest en sociale dwang op het maken van drastische fysieke keuzes?
In mijn installatie voor Klifhanger 2023 wil ik mijn vragen over genderdysforie aan de orde stellen. Bezoekers worden uitgenodigd om actief met de installatie bezig te zijn, en intussen over het vraagstuk te reflecteren.